Η έκδοση ενός διαζυγίου με τελεσίδικη απόφαση έχει ορισμένες συνέπειες. Αφενός μεν τις συνέπειες προσωπικού χαρακτήρα, αφετέρου δε αυτές με περιουσιακό χαρακτήρα.
Συνέπειες προσωπικού χαρακτήρα
α/ Δεν είναι πλέον οι σύζυγοι υποχρεωμένοι να λαμβάνουν κοινές αποφάσεις και να συμβιώνουν όπως επιτάσσουν τα άρθρα 1386 και 1387 ΑΚ,
β/ Δεν αναστέλονται πλέον οι προθεσμίες παραγραφής των αξιώσεων που έχει ο ένας σύζυγος κατά του άλλου (π.χ αξίωση για την συμμετοχή στα αποκτήματα του ενός συζύγου στου άλλου (αποκτήματα) έχει προθεσμία για την άσκησή της δύο χρόνια από τη στιγμή όμως που η απόφαση διαζυγίου καταστεί αμετάκλητη,
γ/Ό,τι δωρεές έχουν γίνει κατά τη διάρκεια του γάμου μπορούν να ανακληθούν σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις των άρθρων (505-512 ΑΚ)
Συνέπειες περιουσιακού χαρακτήρα
α/ Παύει το εξ αδιαθέτου κληρονομικό δικαίωμα καθώς και το δικαίωμα της νόμιμης μοίρας που είχε ο ένας σύζυγος κατά του άλλου,
β/ Ο σύζυγος μπορεί να αξιώσει πλέον την συμμετοχή του στα αποκτήματα του άλλου συζύγου (φυσικά για ότι έχει αποκτηθεί από τη στιγμή που έχει τελεστεί ο γάμος),
γ/ Παύει να ισχύει η κοινοκτημοσύνη αν οι σύζυγοι είχαν επιλέξει το σύστημα της κοινοκτημοσύνης
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΠΡΩΗΝ ΣΥΖΥΓΟΥ-ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΣ
Η αξίωση διατροφής που οφείλεται υπό προυποθέσεις από τον έναν σύζυγο στον άλλο λόγω διαζυγίου ρυθμίζεται από το άρθρο 1442 του Αστικού Κώδικα. Σύμφωνα λοιπόν με αυτό το άρθρο : " Εφόσον ο ένας από τους πρώην συζύγους δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματά του ή από την περιουσία του, δικαιούται να ζητήσει διατροφή από τον άλλο : (Προυποθέσεις) : 1. αν κατά την έκδοση του διαζυγίου ή κατά το τέλος των χρονικών περιόδων που προβλέπονται στις επόμενες περιπτώσεις βρίσκεται σε ηλικία ή σε κατάσταση υγείας που δεν επιτρέπει να αναγκαστεί να αρχίσει ή να συνεχίσει την άσκηση κατάλληλου επαγγέλματος, ώστε να εξασφαλίσει από αυτό τη διατροφή του, 2. Αν έχει την επιμέλεια ανηλίκου τέκνου και γι' αυτό το λόγο εμποδίζεται στην άσκηση κατάλληλου επαγγέλματος, ώστε να εξασφαλίσει από αυτό τη διατροφή του, 3. Αν δεν βρίσκει σταθερή κατάλληλη εργασία ή χρειάζεται κάποια επαγγελματική εκπαίδευση, και στις δύο όμως περιπτώσεις για ένα διάστημα που δεν μπορεί να ξεπεράσει τα τρία χρόνια από την έκδοση του διαζυγίου, 4. Σε κάθε άλλη περίπτωση, όπου η επιδίκαση διατροφής κατά την έκδοση του διαζυγίου επιβάλλεται από λόγους επιείκειας (παρακάτω θα εξηγήσω τί εννοεί ο νόμος στην περίπτωση αυτή)."
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΓΑΜΙΑΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ
Α/ Γενική προυπόθεση η "απορία" του δικαιούχου συζύγου σε συνδυασμό με την ευπορία του υποχρέου.
Τί εννοεί ο νόμος όταν λέει ότι ο πρώην σύζυγος πρέπει να είναι άπορος
Όταν ο νόμος λέει ότι ο δικαιούχος διατροφής σύζυγος πρέπει να είναι άπορος, εννοείότι αυτός αδυνατεί να αυτοδιατραφεί από τα εισοδήματά του ή από την περιουσία του. ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ θεωρούνται αυτά που προέρχονται από την περιουσία του (όπως π.χ τόκοι από τραπεζικές καταθέσεις και μισθώματα από την ενοικίαση ακινήτων του), από τη συμμετοχή του σε εταιρίες (Α.Ε ή Ο.Ε ή Ε.Π.Ε κ.λ.π), από επιδόματα ανεργίας ή και ασθένειας που ενδεχομένως λαμβάνει. Αντιθέτως δεν μπορεί να υπολογιστεί στα εισοδήματα του δικαιούχου συζύγου ότι ενδεχομένως μπορεί να του δίνει κάποιος με τον οποίο αυτός συζεί. Αν όμως επίτηδες ο δικαιούχος πρώην σύζυγος δεν προχωρά σε γάμο με το πρόσωπο με το οποίο συζεί (ας πούμε ένα παράδειγμα ότι ενδεχομένως και έχει κάνει και παιδί μαζί του) μόνο και μόνο για να μην του κοπεί η διατροφή από τον πρώην σύζυγο, τότε ο υπόχρεος μπορεί να αποκρούσει αυτή την υποχρέωσή του ως καταχρηστική.
Πότε είναι άπορος υπό προυποθέσεις-Πιθανότητα επιστροφής των χρημάτων που έλαβε στο μέλλον
α/ Υπάρχει πιθανότητα ο δικαιούχος διατροφής ασθενέστερος σύζυγος να έχει λαμβάνειν κάποια χρήματα, που ο όμως η διαδικασία για να τα λάβει ή η αξίωση που έχει να μην μπορεί να ικανοποιηθεί αφενός μεν σύντομα, αφετέρου δε με χαμηλό κόστος. Π.Χ ένας σύζυγος να διατηρεί αξίωση από μισθώματα εναντίον κάποιου άλλου, ο οποίος με τη διαδικασία της αναστολής εκτέλεσης να μπορεί να τον καθυστερήσει στην είσπραξη των μισθωμάτων μέχρι και δύο χρόνια. Τότε στην περίπτωση αυτή υπάρχει απορία του δικαιούχου συζύγου, όταν όμως μπορέσει και εισπράξει τις αξιώσεις του, αυτός θα πρέπει να επιστρέψει στον υπόχρεο σύζυγο τα χρηματικά ποσά που του κατέβαλε ως διατροφή σύμφωνα με τις διατάξεις του αδικαιολογήτο πλουτισμού (για αιτία που έληξε δηλαδή άρθρο 904ΑΚ).
β/ Αν ο δικαιούχος διατροφής άπορος σύζυγος λογίζεται ότι σαν περιουσία έχει μόνο την αξίωση του στα αποκτήματα του υπόχρεου προς καταβολή διατροφής πρώην συζύγου του, τότε θα θεωρείται ότι είναι άπορος μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση και ικανοποιεί την αξίωσή του στα αποκτήματα. Στην περίπτωση αυτή συμψηφίζεται ότι χρηματικό ποσό του έχει καταβληθεί ως διατροφή με αυτό που του οφείλεται ως συμμετοχή του στα αποκτήματα του άλλου συζύγου. Αν όμως δεν δικαιωθεί στην δίκη που μπορεί να ανοιχθεί για την αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα, ο υπόχρεος σύζυγος δεν δικαιούται να ζητήσει πίσω την επιστροφή των χρημάτων που θα έχει μέχρι και τότε καταβάλει.
Πότε μπορούμε να πούμε ότι ο σύζυγος δεν είναι άπορος
α/ Ο δικαιούχος σύζυγος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ισχυριστεί ότι είναι άπορος όταν έχει κάποια απρόσοδη (απρόσοδος είναι αυτός που δεν σου αποφέρει εισοδήματα, π.χ ένα εξοχικό, ένα διαμέρισμα ανοίκιαστο) ακίνητη ή κινητή περιουσία, την οποία μπορεί να ρευστοποιήσει προκειμένω να καλύψει τις διατροφικές του ανάγκες για το χρονικό διάστημα που κάνουμε λόγο. Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις που ο δικαιούχος διατροφής σύζυγος έχει κάποια περιουσία, η οποία όμως δεν μπορεί να ρευστοποιηθεί ή να ρευστοποιηθεί με αντάξιο οικονομικό αντάλλαγμα (όχι να πωληθεί δηλαδή αντί πινακίου φακής και αυτό σε κάθε περίπτωση θα το κρίνει το δικαστήριο), έτσι σ' αυτές τις περιπτώσεις ο δικαιούχος θα δικαιούται πλήρους ή εν τέλει συμπληρωματικής διατροφής.
β/ Όταν έχει μεγάλη ακίνητη περιουσία. Αντίθετα αν έχει μικρή ακίνητη περιουσία (π.χ μικρή εξοχική κατοικία ή ένα μικρό λίγων κυβικών αυτοκίνητο) τότε θεωρείται άπορος, γιατί το δικαστήριο δεν θα τον υποχρεώσει να εκποιήσει αυτή την περιουσία του
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Πότε είναι άπορος υπό προυποθέσεις-Πιθανότητα επιστροφής των χρημάτων που έλαβε στο μέλλον
α/ Υπάρχει πιθανότητα ο δικαιούχος διατροφής ασθενέστερος σύζυγος να έχει λαμβάνειν κάποια χρήματα, που ο όμως η διαδικασία για να τα λάβει ή η αξίωση που έχει να μην μπορεί να ικανοποιηθεί αφενός μεν σύντομα, αφετέρου δε με χαμηλό κόστος. Π.Χ ένας σύζυγος να διατηρεί αξίωση από μισθώματα εναντίον κάποιου άλλου, ο οποίος με τη διαδικασία της αναστολής εκτέλεσης να μπορεί να τον καθυστερήσει στην είσπραξη των μισθωμάτων μέχρι και δύο χρόνια. Τότε στην περίπτωση αυτή υπάρχει απορία του δικαιούχου συζύγου, όταν όμως μπορέσει και εισπράξει τις αξιώσεις του, αυτός θα πρέπει να επιστρέψει στον υπόχρεο σύζυγο τα χρηματικά ποσά που του κατέβαλε ως διατροφή σύμφωνα με τις διατάξεις του αδικαιολογήτο πλουτισμού (για αιτία που έληξε δηλαδή άρθρο 904ΑΚ).
β/ Αν ο δικαιούχος διατροφής άπορος σύζυγος λογίζεται ότι σαν περιουσία έχει μόνο την αξίωση του στα αποκτήματα του υπόχρεου προς καταβολή διατροφής πρώην συζύγου του, τότε θα θεωρείται ότι είναι άπορος μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση και ικανοποιεί την αξίωσή του στα αποκτήματα. Στην περίπτωση αυτή συμψηφίζεται ότι χρηματικό ποσό του έχει καταβληθεί ως διατροφή με αυτό που του οφείλεται ως συμμετοχή του στα αποκτήματα του άλλου συζύγου. Αν όμως δεν δικαιωθεί στην δίκη που μπορεί να ανοιχθεί για την αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα, ο υπόχρεος σύζυγος δεν δικαιούται να ζητήσει πίσω την επιστροφή των χρημάτων που θα έχει μέχρι και τότε καταβάλει.
Πότε μπορούμε να πούμε ότι ο σύζυγος δεν είναι άπορος
α/ Ο δικαιούχος σύζυγος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ισχυριστεί ότι είναι άπορος όταν έχει κάποια απρόσοδη (απρόσοδος είναι αυτός που δεν σου αποφέρει εισοδήματα, π.χ ένα εξοχικό, ένα διαμέρισμα ανοίκιαστο) ακίνητη ή κινητή περιουσία, την οποία μπορεί να ρευστοποιήσει προκειμένω να καλύψει τις διατροφικές του ανάγκες για το χρονικό διάστημα που κάνουμε λόγο. Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις που ο δικαιούχος διατροφής σύζυγος έχει κάποια περιουσία, η οποία όμως δεν μπορεί να ρευστοποιηθεί ή να ρευστοποιηθεί με αντάξιο οικονομικό αντάλλαγμα (όχι να πωληθεί δηλαδή αντί πινακίου φακής και αυτό σε κάθε περίπτωση θα το κρίνει το δικαστήριο), έτσι σ' αυτές τις περιπτώσεις ο δικαιούχος θα δικαιούται πλήρους ή εν τέλει συμπληρωματικής διατροφής.
β/ Όταν έχει μεγάλη ακίνητη περιουσία. Αντίθετα αν έχει μικρή ακίνητη περιουσία (π.χ μικρή εξοχική κατοικία ή ένα μικρό λίγων κυβικών αυτοκίνητο) τότε θεωρείται άπορος, γιατί το δικαστήριο δεν θα τον υποχρεώσει να εκποιήσει αυτή την περιουσία του
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
-Η διατροφή αυτή όπως και όλες γενικά προκαταβάλλεται κάθε μήνα σε χρήμα, μπορεί βέβαια να καταβληθεί και εφάπαξ (μία φορά δηλαδή) μόνο εφόσον συμφωνούν σε αυτό γραπτώς οι σύζυγοι, ή το αποφασίσει το δικαστήριο εφόσον όμως συντρέχουν και κάποιοι λόγοι,
-Η αξίωση αυτή γεννιέται με τις ίδιες προυποθέσεις στους άνδρες και στις γυναίκες μόνον όταν δικαιολογείται από κοινωνικής φύσεως λόγους έτσι ώστε ο πρώην σύζυγος να μην μείνει αβοήθητος στην κάλυψη των προσωπικών του αναγκών έτσι όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί μετά την λύση του γάμου
ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ
Ότι αναφέρω αμέσως πιο πάνω, δηλαδή ακριβώς ότι λέει το άρθρο 1442 ΑΚ.
γ/
ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΓΑΜΙΑΙΑΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΖΥΓΩΝ
Πρέπει όσοι σύζυγοι αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα διατροφής να γνωρίζουν ότι διαφέρουν οι προυποθέσεις για διατροφή μετά το διαζύγιο από τις προυποθέσεις για διατροφή κατά τη διάσταση των συζύγων αλλά και από τις προυποθέσεις για την συνεισφορά καθενός από τους συζύγους στις οικογενειακές ανάγκες όπως επιτάσσει το άρθρο 1389 του Αστικού Κώδικα. Έτσι αν έχει εκδοθεί μία απόφαση που υποχρεώνει τον ένα σύζυγο λ.χ να καταβάλει ένα ποσό ως μηνίαια διατροφή στον ΕΝ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙ σύζυγό του και κατά το μεσοδιάστημα εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση διαζυγίου (αμετάκλητη είναι η απόφαση του δικαστηρίου εναντίον της οποίας δεν μπορεί να ασκηθεί ούτε έφεση ούτε και αναίρεση ενώπιον του Αρείου Πάγου) , τότε η προηγούμενη απόφαση θα παύσει αυτοδικαίως να ισχύει και τότε ο πρώην πλέον και ΟΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΩΗΝ σύζυγος έχει διαφορετική αξίωση (για μεταγαμιαία πλέον) διατροφή και κατά ταύτα πρέπει να ασκήσει νέα αγωγή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου