ΝΕΑ ΕΦΕΤΕΙΑΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΔΑΝΕΙΟ ΣΕ ΕΛΒΕΤΙΚΟ ΦΡΑΓΚΟ-ΥΠ' ΑΡΙΘΜ. 86/2017 ΕΦΕΤΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ-ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΙΣΧΥ ΤΩΝ ΑΡΧΙΚΩΝ ΣΥMΒΑΣΕΩΝ ΣΕ ΕΥΡΩ

   Μία ακόμη θετική εφετειακή απόφαση για τους δανειολήπτες δανείων σε ελβετικά φράγκα (CHF). 

     

      Μία σύντομη παρουσίαση της υπόθεσης :

    Οι συμβάσεις των δανείων επ' αφορμή των οποίων εξεδόθη η υπ' αριθμ. 86/2017 απόφαση του Εφετείου Αιγαίου ήταν επαγγελματικά. 

      Οι θεμελιώδεις σκέψεις της εν λόγω εφετειακής απόφασης.

       α. Τα πιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να παρέχουν περιοδική έγγραφη ενημέρωση στους συναλλασσόμενους κατά την διάρκεια ισχύος και λειτουργίας των συμβάσεων για τον τρόπο εφαρμογής των όρων που έχουν συμφωνηθεί, επομένως στα δάνεια σε ελβετικά φράγκα οφείλουν στα extrait που αποστέλλουν περιοδικώς στους δανειολήπτες να αναφέρεται η συγκεκριμένη κάθε φορά πράξη ανταλλαγής των νομισμάτων. Καταρρίπτεται μετά ταύτα η επιχειρηματολογία των τραπεζών περί μη υπάρξεως ανάλογης υποχρέωσης στο μέτρο που οι δανειολήπτες μπορούν να "γνωρίσουν" την ισοτιμία ανταλλαγής είτε από τον τύπο είτε κατόπιν απλής επίσκεψής τους σε οποιοδήποτε υποκατάστημα της τράπεζας. 

            β. Οφείλουν στην περίπτωση των δανείων σε ελβετικά φράγκα να αναφέρουν για την δυνατότητα και το κόστο χρησιμοποίησης τεχνικών κάλυψης των συναλλαγματικών κινδύνων από την ενδεχόμενη μεταβολή της συναλλαγματικής ισοτιμίας ή και των επιτοκίων, δηλαδή η ενημέρωση του δανειολήπτη πρέπει να γίνεται από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, που να διαθέτει το προβλεπόμενο από την διάταξη του άρθρου 14 του . ν 3606/2007 πιστοποιητικό καταλληλότητας.

           γ. Για την θεμελίωση της απαιτούμενης διαφάνειας των συμβάσεων σε ελβετικά φράγκα, πρέπει να παρουσιάζονται κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, τα δικαιώματα και οι υποχρέωσεις των συμβαλλομένων και ειδικότερα να διατυπώνεται ευκρινώς ο τρόπος λειτουργίας της συναλλαγματικής ισοτιμίας, η μέθοδος και οι ιδιαιτερότητες μηχανισμού μετατροπής του εγχώριου νομίσματος σε ξένο και η σχέση μεταξύ του μηχανισμού αυτού και τυχόν άλλων, ώστε να ο καταναλωτής να διαγνώσει εκ των προτέρων τις δυσμενείς οικονομικές συνέπειες και επιβαρύνσεις,

      

    δ. Το τραπεζικό ίδρυμα ουδόλως κάλεσε τους δανειολήπτες να προσυπογράψουν την πράξη μετατροπής του νομίσματος απο ευρώ σε φράγκα, παρά αρκέστηκε στην προφορική αποδοχή της κατά τα άλλα συμφέρουσας πρότασης που τους απηύθυνε ο προστηθείσα υπάλληλός της,

             ε. Η τράπεζα παρά την υποχρέωση προστασίας αλλά και της επισταμένης ενημέρωσης των πελατών της σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΠΔΤΕ 2501/2002 : 1. δεν ενημέρωσε κατάλληλα τους δανειολήπτες για τη φύση και τα χαρακτηριστικά του δανειακού προιόντος σε ελβετικά φράγκα (CHF) και εν γένει για τους όρους και τις προυποθέσεις που διέπουν την μετατροπή του νομίσματος από ευρώ σε ελβετικά φράγκα, 2. δεν παρείχε περιοδική έγγραφη ενημέρωση στους δανειολήπτες για τον τρόπο εφαρμογής των όρων που έχουν συμφωνηθεί, και 

            3. κυρίως ουδεμία ενημέρωση παρείχε σχετικά με τον κίνδυνο από ενδεχόμενη διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας των νομισμάτων ώστε οι δανειολήπτες να σχηματίσουν πριν την σύναψη σαφή εικόνα για την εξέλιξη της δανειακής σχέσης,

        στ. Ότι τα χρηματικά ποσά που χορηγήθηκαν ως δάνεια, δεν εκταμιεύθηκαν σε ελβετικά φράγκα, αλλά μετατράπηκαν στην συνέχεια λογιστικά στο νόμισμα αυτό, χωρίς να αποδεικνύεται ότι πράγματι η τράπεζα δανείστηκε αντίστοιχα ελβετικά φράγκα από την διατραπεζική αγορά,

           

           ζ. ότι η τράπεζα στο πλαίσιο των επίμαχων συμβάσεων δεν παρείχε ουσιαστικά ουδεμία ενημέρωση για τις συνέπειες της μετατροπής του νομίσματος των δανείων, 

        η. ότι αντίθεται με ότι το συγκεκριμένο τραπεζικό ίδρυμα ισχυρίζεται στις προτάσεις του στις εν λόγω υποθέσεις (το γνωρίζω από πρώτο χέρι), από την συναλλακτική σχέση που δημιουργείται μεταξύ τράπεζας και πελάτη προκύπτουν τόσο γενικής φύσης υποχρέωσεις όσο και ειδικής που έχουν την βάση τους σε συγκεκριμένη σχέση στο μέτρο που η τράπεζα είναι επαγγελματίας και γνώστης της αγοράς χρήματος με ευρύτατη πληροφόρηση στον χρηματοπιστωτικό τομέα, 

          θ. ότι απο την σχέση εμπιστοσύνης και εν μέρει εξάρτητης του πελάτη από την τράπεζα, απορρέει αφενός μεν η ειδικότερη υποχρέωσή της ηνα μην επιδιώκει μονομερώς την πρόταξη των ατομικών συμφερόντων της και ότι η υπό ευρεία έννοια παροχή της πρέπει να τελεί σε σχέση αναλογίας με την αιτούμενη από τον πελάτη αντιπαροχή, αφετέρου δε  η ειδικότερη υποχρέωσή της ενημέρωσης και παροχής συμβουλών ανάλογα με τις συγκεκριμένες συνθήκες και το επίπεδο γνώσεων των πελατών της στο μέτρο που είναι πρόδηλο ότι εάν ο συγκεκριμένος πελάτης δεν αντιλαμβάνεται τους κινδύνους απο την σκοπούμενη συναλλαγή ή  όταν η τράπεζα γνωρίζει ορισμένα γεγονότα (π.χ η γνώση της οριακά πιθανής οικονομικής διαταραχής της υποτίμησης του ευρώ το έτος 2006 μέχρι και ποσοστό της τάξης του 30%), που αν γνώριζε ο πελάτης πιθανότατα δεν θα προέβαινε στην σύναψή της,

        ι. Ότι εξαιτίας της προαναφερόμενης σχέσης εμπιστοσύνης που χαρακτηρίζει κάθε τραπεζική σύμβαση, η υποχρέωση της τράπεζας έχει ως περιεχόμενο ότι αυτή θα πράξει  ότι είναι αναγκαίο για την εξυπηρέτηση και τη ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΤΟΥ.

       Επομένως η εν λόγω εφετειακή απόφαση ακύρωσε τις πράξεις αναγνώρισης οφειλής των δανειοληπτών ως αντίθετες στα χρηστά ήθη και αναγνώρισε πως οι δανειακές σχέσεις των εν λόγω πελατών αναδρομικά διέπονται από τους συμβατικούς όρους των αρχικών σε Ευρώ (€) συμβάσεων. 

 Η απόφαση έχει ως εξής :